KULLANILAN YAKLAŞIMLAR VE TEKNİKLER

Psikolojik danışma ve psikoterapi hizmetlerinde insancıl yaklaşımlar içinde olan Birey Merkezli ve Varoluşçu Yaklaşımlar merkeze alınarak Bilişsel-Davranışçı ve Sistemik yaklaşımlar ile Bağlanma Modeli kullanılmaktadır. Psikolojik danışma/psikoterapi sürecine kültüre duyarlı ve çokkültürlü bir bakışaçısıyla yaklaşılmaktadır. Ayrıca, LGBTİ+ bireylerle psikolojik danışma sürecinde Olumlayıcı Psikolojik Danışma (Affirmative counseling) yaklaşımı ile süreç yürütülmektedir. Aşağıda bu bakış açıları ve yaklaşımlarla ilgili kısa bilgiler bulabilirsiniz.

İnsancıl (Hümanist) yaklaşım, insan doğasına olumlu bir bakış açısı getirir ve bireyin eşsizliğini vurgular. İnsancıl yaklaşımlarda dört öğeye vurgu yapılır:

(1) Kişisel sorumluluğa (bir olayın, bir şeyin yaratıcısı olmak),

(2) “Şimdi ve burada”ya (Geçmişiniz sizi bugün oldunuz noktaya sürüklemiş olabilir ama hep bu noktada kalmak zorunda değilsiniz),

(3) Bireyin fenomenolojisine (Kimse sizi sizden iyi tanıyamaz),

(4) Kişisel gelişim (Yaşamı tat alarak ve amaçlı bir şekilde geçirmek) üzerine.

İnsancıl yaklaşımın genel hedefi, danışanlarına yapmak istedikleri her şeyi yapma ve olmak istedikleri her şeyi olma gücüne sahip olduklarını fark etmelerini sağlamaktır. İnsancıl yaklaşım altında sayılabilecek kuramlar arasında geştalt, birey-merkezli ve varoluşçu psikolojik danışma/psikoterapi sayılabilir.

Birey merkezli psikolojik danışma / psikoterapi, otoriter olmayan bir yaklaşımı benimseyerek danışanların oturumlarda daha fazla liderlik etmelerine olanak tanıyan ve psikolojik danışma/psikoterapi sürecinde kendi çözümlerini keşfetmelerini ve kendini kabul eden kişiler haline gelmelerini sağlayan bir yaklaşımdır. Psikolojik danışman bir kolaylaştırıcı olarak hareket eder ve konuşmayı başka bir yöne kaydırmadan danışanın deneyimini kabul eder. Terapinin amacını danışanın kendisi belirler.

Varoluşçu psikolojik danışma / psikoterapi, bireylerin yaşam boyunca karşılaştıkları sürekli dönüşen değişimlerle ilgilenir. Gerçek anlamda insan olabilmek için bireylerin “Ben kimim? Nereden geliyorum? Kim olacağım?” sorularını sorarak kendilerinin bu dünyada varolmalarını farketmeleri gerekir. Varoluşçu psikolojik danışma bireylerin kendi nesnel dünyalarıyla, diğer insanlarla ve kendi öz duygularıyla nasıl ilişki kurduklarıyla ilgilenir. Bireyin kendi dünyasını anlamada zamanın önemini—geçmiş, gelecek ve özellikle şimdi’yi—vurgular.

Bağlanma temelli psikolojik danışma/psikoterapi, anne-babanın çocuğuyla kurduğu ilişkinin çocuğun yetişkin olduğunda kurduğu romantik, arkadaşlık ve iş yaşamındaki ilişkileri nasıl etkilediğini açıklayan bağlanma kuramına dayanan müdehaleleri ya da yaklaşımları uygulayan bir terapi formudur.

Bilişsel-davranışçı psikolojik danışma/psikoterapi, insanların duygu ve davranışları, olayları nasıl yorumladıklarından etkilenmektedir. İnsanların neler hissettiğini belirleyen şey, olayın kendisi değil, o olaya ilişkin olarak kişinin kendi zihninde verdiği anlamlardır. Psikolojik danışman, danışanın düşüncelerinin altında yatan işlevsiz düşünceleri/inançları tanımlamasına, gerçekliğini test etmesine ve düzeltmesine yardımcı olur.

Olumlayıcı psikolojik danışma yaklaşımında lezbiyen, gey, biseksüel, transgender, queer kimlikler ve ilişkilere yönelik olumlu bir tutum içinde olma; homofobi, transfobi ve heteroseksizmin LGBTİ+ danışanların yaşamları üzerindeki olumsuz etkilerini ele alır.

Kültüre duyarlı psikolojik danışman, farklı geçmişlere sahip insanların farklı değerleri, deneyimleri, davranışları ve inançları olduğunu anlar; psikolojik danışma sürecinde bireyler ve ailelerle çalışırken bu farklılıklara duyarlılık gösterir ve bunların teröpatik sürecin bir parçası olmasını sağlar.

Çokkültürlü farkındalık, azınlık gruplarının değerlerinin, deneyimlerinin ve yaşam tarzlarının anlaşılması ve bunlara duyarlılık göstermektir. Irk, kültür, din, cinsiyet, cinsel yönelim, sosyoekonomik statüdeki farklılıklar, çokkültürlü psikolojik danışmanlık ile ele alınmaktadır. Bu bakış açısına göre psikolojik danışman, danışanın kendisinden farklı olduğunu kabul eder ve danışanı kendisi gibi olmaya zorlamaz.

Kaynakça

Burger, J. M. (2006). Kişilik. (Çev., İ. D. Erguvan Sarıoğlu). Kaknüs Yayınları. (2004).

Psychology Today (2020). https://www.psychologytoday.com/us/therapy-types/

Sharf, R. S. (2017). Psikoterapi ve psikolojik danışma kuramları: Kavramlar ve örnek olaylar. (Çev. Edit. N.          Voltan Acar). Nobel Yayınları. (2014).

Yalom, I. (1999). Varoluşçu Psikoterapi. (Çev. Z. İyidoğan Babayiğit). Kabalcı Yayınevi. (1980).

Dr. Mana Ece Tuna

Telefon

+90 533 811 6530

Telefonla randevu almak için Pazar günleri hariç diğer günler, saat 10.00-18.00 arasında arayabilirsiniz.

E-Posta

manaecetuna@gmail.com

Adres

Cinnah Cad. 37/19, 3.Kat, Çankaya / Ankara